Vincent Kouters

Ik zocht in de schuur naar spullen om te verkopen op Marktplaats. Ik vond een bruine doos met al mijn oude CD’s. Ik was alweer vergeten dat ik ooit CD’s had. Gek, want CD’s waren ooit een eerste levensbehoefte. Wekelijks was ik in de CD-winkel te vinden. Ik struinde marktjes af. Ik was vaste klant bij Plato in Leiden en later Concerto in Amsterdam. Ik bezocht zelfs een keer een verzamelaarsbeurs in de Jaarbeurs in Utrecht, waar ik voor te veel geld een bootleg kocht van een concert van PJ Harvey.

Nu zaten al die CD’s in een oude, bruine doos, diep weggestopt in de schuur. De muziek op die CD’s is onhoorbaar, want we hebben al jaren geen CD-speler meer. Ja, in de auto zit er een, maar die heeft het inmiddels ook begeven.

Ik maakte een lijst. Wat me opvalt aan die lijst:

• Veruit de meeste albums dateren uit de periode 1998 – 2000. Dat zijn mijn gouden jaren. Ik was toen 17 – 19 jaar oud. Ik kocht er 12 uit 1998, 17 uit 1999 en 11 uit 2000.
• De overige 51 albums zijn uit andere jaren, en dateren tussen 1988 (Jaques Brel) en 2014 (Swans).
• De band met de meeste albums is Sigur Ros: 6 CD’s (waarvan 2 EP’s). Daarna komen Portishead, Marilyn Manson, Sonic Youth en The Shamen met elk 3 albums.
• Ik heb een misdruk van Kid A van Radiohead. De CD begint met de laatste 40 seconden van een ander album, waarna Everything in Its Right Place begint. Elke nummer daarna begint ook 40 seconden na het begin van de track. Ik was dit helemaal vergeten.

Na 2000 ben ik niet gestopt met het luisteren van CD’s maar toen begonnen de jaren van illegaal downloaden en zelf branden op CD. De koop van CD’s is toen duidelijk ingestort, volgens mijn data.

Met de nostalgie valt het wel mee. De albums die ik kocht zijn niet per se het beste wat elke band te bieden heeft. Als ik nu Radiohead luister, is het iets van In Rainbows of OK Computer, maar nooit van Kid A.

Dus wat kan je doen met oude CD’s? Dit is mijn plan, dat ik van boven naar beneden ga afwerken.

• Verkopen op Marktplaats, Facebook, Discogs of Ebay. Veel werk, maar naar speciale uitgaven, limited editions en evergreens, zoals dat ene album met die banaan van The Velvet Underground, is altijd wel vraag. Niet te veel vragen. € 4 of € 5 is al veel. Het is daarom veel werk voor weinig inkomsten. En de verzendkosten zijn hoog.
• Beter verkoop je CD’s op een rommelmarkt of tijdens koningsdag. Dan gaat de prijs naar € 2 of € 3. Maar daarmee lost wel het probleem van de verzendkosten op.
• Verkopen aan een inkoper. Concerto koopt CD’s in. Online zijn er nog wel meer inkopers te vinden. Makkelijk, maar levert nog minder op. En ze nemen lang niet alles van je over. Je blijft zitten met de echte pulp.
• Die kan natuurlijk naar de kringloopwinkel.
• Als je echt geen scrupules hebt, kan je de schijfjes altijd gebruiken tijdens het knutselen maken van kunst. Breek ze, bewerk ze met een hamer, lijm ze aan elkaar en maak je eigen discoballen, spiegels, klokken, servies. Ik zou vooral mijn gebrande CD’s hiervoor gebruiken.

Als ik naar buiten ga draag ik geen mondkapje, maar soms doe ik mijn sjaal over mijn neus en mond. Het helpt niet tegen het virus, maar een extra beschermlaag kan ook geen kwaad.

Je ziet het niet, maar onder die sjaal lach ik. Ik voel me goed. Het zijn rare, maar niet per se vervelende tijden voor introverte mensen zoals ik. Binnen zitten en mensen op afstand houden zijn mijn twee favoriete hobby’s. Nu is het voor het eerst ook nog eens sociaal geaccepteerd!

Achter die lach, moet ik wel toegeven, gaat een zorgelijke, oude man schuil. Hij is vermoeid en maakt zich zorgen over de toekomst van zijn kinderen. Zullen zij ooit nog normaal kunnen leven? Naar school gaan. Studeren? Een baan krijgen? Een huis kopen? Zuurstof inademen?

Maar gelukkig gaat onder de laag van die zorgelijke oude man een zelfverzekerde, jongere man schuil. Hij is helemaal niet bang. Hij is gezond, productief en creatief en ziet zijn kinderen voor zijn ogen opgroeien.

Nog dieper zit mijn rationele, berekenende zelf, altijd aan het afwegen, vergelijken, risico’s inschatten. Hij probeert grip op de wereld te krijgen.

Onder die rationele man zit een kind, levend in het nu, soms bang, soms enthousiast, soms boos, maar nooit bezig met de toekomst.

Wat zit daaronder? Ik weet het niet. Vast nog een laag van mijn persoonlijkheid. En daaronder nog een. En nog een. En nog een.

Uiteindelijk kom je bij de kern, zo stel ik me voor, mijn authentieke zelf. Het origineel, waar alle lagen in de loop der jaren omheen gewikkeld zijn. Ik heb geen idee meer wie dat origineel is, als ik het ooit al heb geweten. Ik zie hem of haar nooit direct. Misschien zijn er alleen nog maar lagen.

Benieuwd welke laag ik vandaag draag als ik naar buiten ga.

Vergeet al het nieuws, negeer de ruis, kijk naar binnen, pel jezelf af.  

Peer Gynt (plukt de hele ui open): Nee, ’t lukt niet verdomme. Tot aan de kern steeds fijner. Een en al lagen, gestadig kleiner en kleiner. De natuur houdt van grappen.

Mijn vader mailde me een document. Hij schreef: ‘Hier enkele bekende, oude foto’s, maar nu in kleur.’ Ik opende het document en herkende mijn opa en oma, maar dan jong. De andere foto’s had ik ook eerder gezien in fotoboeken. Sommige waren uit de jaren vijftig, anderen waren wel honderd jaar oud. Die originele foto’s zijn zwartwit, deze hadden kleur.

Mijn vader maakt stambomen. Hij werkt al jaren aan de onze, die inmiddels tienduizenden namen bevat, waaronder, naar verluidt, Hertog van Alva (1507-1582). Spaans bloed: check. Vandaar dat temperament. Hoe dan ook, mijn vader werkt onder andere met het stamboomprogramma MyHeritage en die hebben sinds kort een inkleurservice. Kleur uw herkomst in, zo zeggen ze het zelf.

De deep learning software die ze voor het inkleuren aanbieden, is een prachtig stukje kunstmatige intelligentie. Het is getraind met miljoenen foto’s, zodat het nu precies weet welke grijstint bij welke kleur hoort. En als het een keer niet klopt, dan is er ook niks aan de hand, want meestal valt het toch niet te controleren. Of de kleuren nu kloppen of niet, ze ogen in ieder geval heel realistisch. Ze bieden het nu gratis aan, omdat het programma nooit uitgeleerd is. Hoe meer foto’s het te verwerken krijgt, hoe beter het wordt.

En de resultaten zijn verbluffend. Ik kende mijn vaders jeugd enkel van die zwart-witfoto’s die we hebben. Sowieso de hele jaren vijftig en alles van daarvoor bestaat in mijn gedachten als zwart-witbeelden. Als ik nu naar deze foto’s kijk, lijken de jaren vijftig opeens verdacht veel op de jaren tachtig. Al die oude mensen van toen lijken nog steeds best oud, maar dan alsof ze vandaag leven. Sommige foto’s ontroeren me.

Ik was eraan gewend om het verleden in zwartwit te zien en de toekomst in kleur. Tegenwoordig is het andersom.

Mijn zoon wil nu gitarist worden. Hij wil een gitaar voor zijn aankomende zesde verjaardag. Een rockgitaar, zoals hij het zelf noemt. Daarmee bedoelt hij een elektrische gitaar. Hij zegt liever rockgitaar. Zijn zus (3) corrigeert hem dan en zegt dat hij ‘eleksti gitaar’ moet zeggen.

Hij zag de rockgitaar voor het eerst in een tekenfilm. Dat was Huize Herrie, uitgezonden op Nick Toons, een kanaal dat KPN voor de duur van de Coronacrisis gratis levert aan haar klanten om iedereen voor de buis gekluisterd te houden. Dat lukt ze aardig.

Ik vind Huize Herrie best leuk. Het gaat over een Amerikaans gezin met elf kinderen, tien meisjes en een jongen. Een van de meisjes, Luna, speelt rockgitaar en doet in een van de afleveringen mee met een Idols-achtig tv-programma. Moraal van het verhaaltje is dat Luna zelfverzekerder moet worden, zichzelf moet blijven en niet haar rockgeluid moet inruilen voor de lauwe popsound die ze bij dat programma graag horen.

Voor mijn zoon is deze aflevering de eerste kennismaking met het klassieke rock-n-rollimago. Speel het luid is dit titel van Luna’s eigen song. Ze speelt het bovenop het dak, er is rook, er zijn schreeuwende fans. Mijn zoon zingt het nu regelmatig na, terwijl hij luchtgitaar speelt. Wij moeten dan juichen. Overigens is hij ervan overtuigt dat Luna geen meisje kan zijn. Ze heeft toch kort haar?

Hoewel ik er huiverig voor ben om ons huis in een Huize Herrie te veranderen, lijkt het me leuk en goed voor hem als hij gitaar kan spelen. Zelf is het me nooit gelukt om een instrument te spelen. Ik wilde niet toen ik jong was. Achteraf neem ik het mijn ouders kwalijk dat ze me nooit harder gepusht hebben. Tien jaar geleden kocht ik alsnog een eleksti piano en wat pianolesboeken. Concertpianist, dat leek me wel wat. Ik kwam niet verder dan een kinderversie van Claire de Lune en Like Spinning Plates van Radiohead (mooi én heel eenvoudig).

Ik vraag me af of hij wel de discipline en het doorzettingsvermogen kan opbrengen om een instrument onder de knie te krijgen. Zijn er goede gitaarmethodes of -docenten voor zesjarigen? Het zal lang duren, voordat hij op Luna’s niveau is. Maar zij is vijftien, en hij nog maar zes. Dus tijd zat. Ik zou het geweldig vinden. Ik blijf pushen.

Zaterdag gaf ik een coronaquarantaine-update. Daar stond ook een lijstje met besparingen bij, want in tijden van sociale distantie geef je automatisch minder geld uit aan kinderopvang, zwemles, lunches buitenshuis, etc. Wat daarin ontbrak waren uitjes. En dan vooral uitjes met de kinderen in het weekend. Dierentuinen, bioscopen, pretparken, kinder(kook)cafés, binnenspeeltuin Candy Castle, alles is dicht. Dat levert toch al gauw € 50 per maand op.

Maar wat doen we dan in godsnaam? Het antwoord is simpeler dan ik dacht. Speeltuinen. Ik wist niet dat we zoveel speeltuinen hadden in onze wijk. Elke dag, soms tweemaal daags, staan we in een speeltuin. Schommelen, klimmen, schommelen, rondjes fietsen, meer schommelen. Meer hebben ze blijkbaar niet nodig.

Omdat het steeds kouder wordt, is het niet meer mogelijk om er de hele tijd met de handen in de zakken naast te blijven staan. Ik moet meedoen, wil ik niet vergaan van de kou. Als niemand kijkt, ga ik van de glijbaan. Soms schommel ik even. Ik daag Fabian uit tot renwedstrijdjes. Wie het eerste bij die parkeerautomaat is! Wie het eerste thuis is! Wie het eerste aan het einde van deze quarantaineperiode is!

Ik dacht dat ik Corona had. Misschien had ik het ook wel. Moeilijk te zeggen. Ik vertoonde enkele symptomen: hoesten, verkouden. Ik had geen koorts. Wel had ik onlangs iemand gezien die het inmiddels wel had, hoogstwaarschijnlijk. Ik maakte me geen zorgen, ik ben elk jaar een paar keer verkouden. Het kon allemaal nog veel erger. Dit was niks. Twee jaar geleden had ik bronchitis. Toen kroop ik over de vloer.

Toch vulde ik afgelopen week netjes iedere dag de Corona Check in van het OLVG. Dat is een app. Er is tegenwoordig voor alles een app, dus ook voor Corona. Ik vulde in hoe kortademig ik was, op een schaal van 1 tot 10, hoe zwaar mijn hoest was, of ik keelpijn had, neusverkouden was en wat mijn temperatuur was. Mijn gegevens werden door experts bekeken, zo stelde ik me voor. Of door een algoritme, dat kan ook. Aan het einde van de dag kreeg ik telkens een mailtje: ‘Bedankt voor uw metingen. Er was geen aanleiding voor persoonlijk contact.’

Afgelopen zondag kreeg ik geen mailtje, maar werd ik gebeld. Een sympathieke vrouw met een zachte stem vroeg hoe ik me voelde. Het voelde als die ene keer dat ik me ziek had gemeld bij het callcenter waar ik werkte en diezelfde dag de bedrijfsarts aan de lijn hing om te vragen hoe ik me voelde. Goed, zei ik. Beetje verkouden. Ik was blij dat ik op dat moment moest hoesten. De aardige vrouw zei dat ik een hoge waarde voor kortademigheid had ingevuld. Dat klopte. Ik was een beetje uitgeschoten met mijn dikke wijsvinger. Ik zei dat het alweer beter ging. Ze stelde nog een paar vragen, zei dat ik de app moest blijven invullen, ook bij milde klachten, en wenste me beterschap.

Ik maakte me geen zorgen, maar ik was toch gerustgesteld.

Mijn handen beginnen uit te drogen. Al dat handen wassen is misschien goed voor mijn longen, maar mijn huid heeft er moeite mee. Ik heb droge plekjes, scheurtjes, gekke kleine wondjes. We hebben inmiddels genoeg handzeep in huis om de schadelijke effecten van het coronavirus tegen te gaan, maar bij lange na niet genoeg handcrème om de schadelijke effecten van de handzeep te stoppen.

De Amerikaanse president Donald Trump zei laatst dat we moeten oppassen dat de oplossingen niet erger zijn dan het probleem. Hij bang was een rigoureuze maatregel tegen het virus, zoals een lockdown, op termijn, dankzij een recessie, meer slachtoffers maakt dan het virus zelf.

De Amerikaanse president had het over de economie, ik heb het over mijn handen, maar we hebben het eigenlijk over hetzelfde. Er moeten offers gemaakt worden. Dat is niet zo erg. Maar het zou helpen als ik wat vaker las over de positieve bijwerkingen van al die middelen tegen het virus. Sowieso is het slechte nieuws dominant in al onze kranten. Daarom ben ik zelf maar gaan zoeken naar de goede ontwikkelingen. Dit is wat ik vond:

• De luchtkwaliteit verbetert aanzienlijk boven landen in lockdown. In China schijnt de hoeveelheid stikstofdioxide in de lucht met gemiddeld 35 procent te zijn afgenomen.
• De wereldwijde CO2-uitstoot neemt af, omdat er minder gevlogen en geproduceerd wordt. Dit heeft waarschijnlijk positieve effecten op de klimaatverandering.
• De kwaliteit van het water verbetert. Iedereen heeft inmiddels wel gehoord dat het water in Venetië nog nooit zo schoon was. Je kan vissen zien zwemmen. Dat heeft nog nooit gekund.
• Minder misdaad. Omdat iedereen in zijn eigen huis zit, zijn er heel weinig inbraken.
• Minder verkeersdoden of -ongelukken. Want minder verkeer.
• Mensen in semiquarantaine ontplooien allerlei creatieve initiatieven. Zo zijn ze nou eenmaal, de mensen. De meesten kunnen gewoon niet stilzitten. Naast alle online cursussen, tijdschriften en filmpjes die nu verschijnen, verwacht ik over een maand of zes a negen ook een hausse aan nieuwe boeken, theatervoorstellingen, schilderijen, app’s, marathonlopers en natuurlijk kinderen.

Als ik dit lees, vind ik het niet erg om de komende twee maanden met ruwe handen rond te lopen.